|
|
"Sono citati i Bagni del Cantarello, di Fontana, di Cicerone, di Tripergole, dell'Arco, di Ranieri, di San Nicola, della Scrofa, di Santa Lucia, di Santa Maria, della Santacroce, del Succellario, del Ferro, della Sibilla, di Silviana, di Tritoli, di San Giorgio, del Pungillo, del Sudatorio di Tritoli, del Petrolio. Questa è una delle tre epigrafi predisposte dal medico Sebastiano Bartolo e distribuite sul tragitto da Napoli-Fuorigrotta a Capo Miseno, recanti il nome e le caratteristiche curative delle sorgenti termali presenti fino alla lapide successiva. L'iniziativa fu promossa nel 1666 dal vicerè don Pedro di Aragona il Magnanimo allo scopo di rintracciare e riproporre le sorgenti danneggiate nel 1538 dall'eruzione nella zona di Tripergole, durante la quale si formò in 24 ore il Monte Nuovo, la collina (140 metri) più giovane dell'Europa continentale" ( Lucio Ciccone). Cliccando sul thumbnail si può vedere una immagine ingrandita della lapide. |
|
|
| |
| |
|
|
| |
| |
(Testo)
PRIMUM BALNEÛ EST CANTARELLI PROPE TRES COLUMNAS POSITÛ, EIUS AQUA ULCERA, ET FISTULAS CURAT, CATARROS SICCAT
FLUXUS SANGUINIS SISTIT, PRODEST ARTITRI, FERRÛ INFIXÛ, ET OSSA FRACTA EDUCIT, FUNGITURQUE IN OMNIBUS CHIRURGI MUNUS
SECUNDÛ BALNEÛ EST FONTANAE AD LATUS CANTARELLI, CAUSAT SOMNUM, VENTRÊ LENIT, LAC MULTIPLICAT, INFANTES SOPOROSOS
FACIT, NAUSEAM STOMACHI REMOVET, INDURATA MOLLIFICAT, RENES PURGAT, EDUCIT ARENULAS, APERIT VESICAM.
TERTIÛ BALNEÛ EST CICERONIS SEU PRATI, RESTITUTUM IN RADICIBUS MONTIS NOVI PROPE LITTUS SUB VIA, EIUS AQUA
LIPPOSIS OCULIS CONFERT, EORUM ULCERA TERGIT, AB HUMORIBUS CORPUS ALLEVIAT, ET TOTI CORPORI SUBVENIT.
SEQUENTIA BALNEA USQUE AD SUBCELLARIUM, SUB MONTE NOVO SEPULTA REMANSERE. NOTANTUR TAMEN EIUS VENAE,
QUIBUS EIUSDEM EFFICACIAE BALNEA, QUAE EXTANT IN TRITOLINO, ET BAYS SUBSTITUI TUTE POSSUNT.
QUARTUM EST BALNEUM TRIPERGULAE, QUOD IN LITTORE 80 PASSUS ULTRA ILLUD PRATI FLUIT, HUIUS AQUA AUFERT
MENTIS DEFECTUM, COR EXHILERAT, ALLEVIAT CORPUS, STOMACHI VARIOS DOLORES ARCET PEDUM GRAVITATEM REMOVET,
MEMBRORUM ONERA DISCUTIT.
QUINTUM EST BALNEUM ARCUS QUOD 50 PASSUS ULTRA ILLUD TRIPERGULAE IN EODEM LITTORE MANAT, EIUS UNDA
CONSUMPTA CORPORA RESTAURAT, STOMACHÛ CONFORTAT, VISCERIBUS CONFERT EXICCATIS NON AUTEM TUMIDIS.
SEXTUM EST BALNEÛ RAYNERY, QUOD 30 PASSUS ULTRA ILLUD ARCUS ADHUC IN LITTORE FLUIT. SCABIÊ IMPETIGINEM ET
SERPIGINEM SANAT, PUTRIDUM CORPUS MUNDAT. CUTIM. RESTAURAT.
SEPTIMÛ EST BALNEÛ S.NICOLAI QUOD 40 PASSUS POST ILLUD RAYNERY IN EODÊ LITTORE SCATURIT, HOC DEBILES FOVET, ET VIRES REPERAT.
OCTAVÛ EST BALNEÛ SCROPHAE, QUOD UBI DESINIT MONS NOVUS ET INCIPIT LUCRINI PLAGA IN LITTORE MANAT, PRAESTAT EOSDÊ AC RAYNERY EFFE
NONÛ EST BALNEÛ S.LUCIAE, QUOD INTER LUCRINÛ ET NOVI MONTIS RADICES, EXCAVANDO INVENIES. EIUS AQUA DOLOREM CAPITIS ET
IUNCTURARÛ AUFERT, OCULORÛ SUFFUSIONES RECENTES ET NEBULAS DESTRUIT, AUDITÛ PRAESTAT ET SONITUM REMOVET.
DECIMUM EST BALNEUM S.MARIAE QUOD 50 PASSUS ULTRA LUCRINUM IN VIA QUAE DUCIT AD AVERNUM EXCAVANDO SCATURIT,
EIUS AQUA HEPAR IUVAT, A NIMIA FREGIDITATE AC RHEUMATE ABSOLVIT, OCULOS AB OPHTALMIA SERVAT, STOMACHUM ROBORAT, SOMNÛ INDUCIT.
UNDECIMÛ EST BALNEÛ S.CRUCIS, CUIUS AQUA IN VALLE PROFUNDA QUAE A DEXTRA REMANET, DÛ IN AVERNÛ DESCENDITUR, SCATURIT, A PODAGRA
MIRIFICE LIBERAT, IUNCTURAS NERVOSQ. SANAT PHLEGMA IN EIS IMBIBITÛ EXPELLIT, TUMORÊ IECORIS SOLVIT, HYPOCONDRIACIS PRODEST.
DUODECIMÛ EST BALNEÛ SUBCELLARIÛ A PARTE SINISTRA ANTIQUI ET INGENTIS AEDIFICII PROPE LACÛ AVERNI FLUENS, PULMONI, IECORI, SPLENI, ET
STOMACHO MEDETUR, PIGRAS FEBRES TOLLIT, URINAS RETENTAS SOLVIT, CUTIS VITIA OMNIA CURAT, CAPILLOS PROLIXOS FOVIT.
DECIMÛ TERTIÛ EST BALNEÛ FERRI, AB ALTERA PARTE DICTI ANTIQUI AEDIFICII MANANS, QUECUMQ. CAPITIS DOLORES CURAT, AB OCULIS SANGUINEM
OMNEMQUE LABEM ABSTERGIT, AURIBUS PRAESTAT AUDITUM, SONITUMQUE AUFERT.
DECIMUM QUARTUM EST BALNEUM CRYPTAE PALUMBARIAE SEU SYBILLAE IN ALTERA LACUS AVERNI PARTE, EIUS AQUA CAPUT ET RENES
SANAT, URINAE MEATUS APERIT, NEBULAS AB OCULIS, ET VENTO AB AURIBUS FUGAT, PASSIONES STOMACHI, ET CORDIS EXPELLIT.
DECIMUM QUINTUM EST BALNEUM SILVIANAE, QUOD AB AVERNO VERSUM SUDATORIUM TRITULI VENIENTIBUS PRIMÛ OCCURRIT, UTEROS AB
HUMORE EXPURGAT, AB INFIRMITATIBUS SANAT, MENSTRUA VEL DEFICENTIA VEL SUPERFLUA AD LEGEM REDUCIT, STERILES FOECUNDAT.
DECIMÛ SEXTÛ EST BALNEÛ TRITOLI 50 PASSUS POST ILLUD SILVIANAE ET IMMEDIATE ANTE ASCENSÛ AD SUDATORIÛ, HOC RHEÛMA FUGAT, CAPUT, ET
STOMACHÛ CONFORTAT, PODAGRA CURAT, HYDROPICOS LIBERAT, PROHIBET FEBRES, ET OMNIÛ BALNEORUM VICES SUPPLERE POTEST.
DECIMÛ SEPTIMÛ EST BALNEÛ S.GEORGY, PRIMÛ SUB ASCENSU AD SUDATORIÛ POSITÛ , EIUS AQUA LAPIDÊ FRANGIT, ET EYCIT, URINÂ PROVOCAT
FRONTEM, BRACHIA, MANUS, COXENDICEM, ET PEDES A DOLORIBUS TUETUR, ET PODAGRAE SUCCURRIT.
DECIMÛ OCTAVÛ EST BALNEÛ PUGILLI, SECUNDÛ SUB ASCENSU AD SUDATORIÛ POSITÛ, ANI PONDUS TOLLIT ATTENUAT HYDROPICOS,
CAPUT, ET SPLENEM A DOLORIBUS LIBERAT, A FEBRIBUS CÛ FRIGORIBUS SANAT, DEBILES CONFORTAT, ET CONSÛPTA MEMBRA RESTAURAT.
DECIMÛ NONÛ EST SUDATORIÛ TRITOLI IN MONTE EXCAV]ATÛ QUOD HUMORES EVACUAT, CAPUT, ET STOMACHUM LIBERAT, A
RHEUMATE CURAT, PHLEGA EXCUTIT, CORPUS ALEVIAT, HYDROPICIS ET PODAGRICIS CONFERT.
VIGESIMÛ EST BALNEÛ PETROLY, IN QUOD DUM EXIS IN VIAM NOVAM P. SUDATORIÛ ADAPERTÂ, DESCENDITUR, IBI SUDATORIÛ, ET BALNEÛ
REPERIES, QUOD OMNES CUTIS MACULAS CURAT, COR EXHILERAT GROSSA MEMBRA SUBTILIAT, ARTUS MIRABILITER ROBORAT |
foto Ciccone
|
| |
|
|
| |
|
|
| |
|
